Gerek sözleri gerekse melodisiyle müzik pek çok kişinin en çok keyif aldığı sanattır. Bazen arkada hafif bir müzik eşliğinde yürüyüş yaparak sakinleşilir bazen ise tempolu bir müzik ile eğlenilir. Ruhun gıdası olarak da bilinen müzik insan sesi ve enstrümanlar yoluyla elde edilir. İnsan sesinin varlığı müzik parçasına göre değişiklik gösterse de enstrümanlar olmazsa olmaz bir unsurdur. Müzik enstrümanları kendi içinde 4 gruba ayrılır. Bunlardan üçü nefesli enstrümanlar, tuşlu enstrümanlar ve vurmalı çalgılar olarak adlandırılır. Dördüncü grubu ise telli çalgılar oluşturur.
En yaygın kullanılan kategori olan telli çalgılar, basitçe tellerin sürtünme sonucu ses oluşturması yöntemi ile kullanılır. Çalması da diğer kategorilere göre bir tık daha kolay olan telli çalgılar geniş bir yelpazeye sahiptir. Telli enstrüman çeşitleri de kendi içinde kategorilere ayrılır. Bu sayede de telli çalgılar akustik müzikten rock müziğe ve hatta Türk sanat müziğine kadar kullanılabilir. En popüler telli çalgı aletleri; gitar, keman, bağlama olarak bilinir.
Devamını GösterBirbirinden Güzel Sesleriyle Telli Çalgı Özellikleri ve Çeşitleri
Doğu veya batı müziği fark etmeksizin her türlü alanda kullanılabilen telli çalgılar bir orkestranın vazgeçilmezidir. Üç farklı yöntemle kullanılmaya müsait olan telli çalgılar çok özel seslerden oluşur. Bu da demektir ki telli çalgılar da her çeşidinin kendine ait ayırt edici sesi bulunur. Soprano, mezzo-soprano, alto ve tenor sesleri bir müzik parçasını zenginleştirir. Bu noktada telli çalgının yapım malzemesi önem arz eder. Çünkü tellerin kalınlığındaki, tellerin sayısındaki ve tellerin materyallerindeki küçük bir değişiklik bile sesine yansır. Ayrıca müzik aletini çalma yöntemi de ses değişikliğine neden olabilir. Bu şekilde telli çalgılar da kendi içinde sınıflandırılmıştır. Ses çıkarma yoluna göre yapılan bu telli çalgı çeşitleri sınıflandırması üç kategori içerir.
İlk kategoride yay ile tellerin birbirine sürtünmesi ile ses oluşturan yaylı telli çalgılar yer alır. Yaylı telli çalgılar keman, kemençe, çello, viyola ve kontrbas mevcuttur. İkinci kategorideki telli çalgılar seslerini pena vb. aletlerin veya parmakların kullanılması ile çekilip geri bırakılan teller sonucu oluşturur. Bunlar tezeneli telli çalgılar olarak bilinir. Gitar ve çeşitleri, telli uzun saplı çalgı olan bağlama, ud, arp vb. müzik aletleri tezeneli çalgılar arasında yer alır. Bunların arasında yer alan arp bir üçgen telli çalgıdır. Üçüncü ve son kategori ise telli vurmalı çalgılar olarak adlandırılır. Bu tür telli çalgılar tellere uygulanan güçlü ve sert vuruşlar sonucunda ses üretirler. Telli vurmalı çalgılar arasından öne çıkan alet ise tuşlu enstrüman olarak da bilinen piyanodur. Piyano her ne kadar tuşlu bir enstrüman olsa da bu tuş kullanımı sonucunda piyanonun içindeki çekiç benzeri ağırlıklar tellerin üzerine vurduğu için bu grupta da yer alır.
Telli Çalgıların Baş Tacı: Gitar
Hemen hemen her türlü müzik alanında kullanılabilen gitar, yuvarlak telli çalgı denince akla ilk gelen müzik aletidir. Gerek pena ile gerekse parmakla çalınabilen gitar öğrenmesi kolay ve eğlenceli olduğu için pek çok insanın tercihidir. Gitar görüntü olarak bir sapa takılı olan sekiz şeklini andırır. Telleri ise pek çok farklı malzemeden yapılabileceği gibi standart modelde altı tanedir. Ancak 12 telli modelleri de mevcuttur. Bununla birlikte gitarlar da çıkardıkları seslere göre farklı modellere sahiptir. Bunlar; klasik, akustik, elektro ve bas şeklindedir.
Klasik gitar, ilkel ve basit olan bir modeldir. Gitarın gövdesinde ses deliği olarak adlandırılan bi açıklık bulunur. Uzun saplı telli çalgı olan gitarda tellere uygulanan baskı sonucu titreşimler oluştuğunda bu boşluktan ses olarak dışarıya yansır. Akustik gitar bir tık basık olmasına karşın klasik gitarla görünüm olarak benzerlik gösterir. Genellikle pena ile çalınan akustik gitar, klasik gitara göre daha sert ve net bir sese sahiptir.
Elektro gitar ise teknoloji ile birleşmiş bir modeldir. Amfi adındaki bi araca ihtiyaç duyan elektro gitar, tellerin titreşerek manyetikler yoluyla elektrik akımına dönüşmesi sonucu ses çıkartır. Diğer gitar modelleri ile aynı mantıkta yaratılan elektro gitar, yüksek ses seviyesine sahiptir.Elektro gitar ayrıca farklı ekler almaya müsait bir yapıdadır. Eklentiler tremolo kolu, ses ve ton ayarı, switch şeklinde sayılabilir. Son olarak bas gitar ise temelde elektro gitar ile aynı mantıkta çalışır. En belirgin farkı daha kalın bir ses çıkarmasıdır. Bas gitarlar da kendi içinde 4 telli, 12 telli, 6 telli, 7 telli, 5 telli, perdesiz, kafasız vb. seçeneklere sahiptir. Gitar telli çalgı fiyatları ve modelleri için beymen.com sitesini ziyaret edebilirsiniz.
Telli Çalgıları Alırken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Neredeyse her üründe olduğu gibi telli enstrümanlarda da alırken dikkat edilmesi gereken bazı kritik noktalar bulunur. Bunlar sağlamlığı, uzun ömürlülüğü, çıkardığı ses tonu ve yüksekliği ile ihtiyaca yönelik olmasıdır.
Bir iki telli çalgı aletlerinde sağlamlık yapım malzemesine bağlıdır. Telli çalgıların tahta gövdesi dut, maun, ladin, akçaağaç, ıhlamur, sedir gibi ağaçlardan yapılabileceği gibi yapay malzemelerden de yapılabilir. Bunlar gitar, ukulele ve bağlama gibi telli çalgıların dayanıklılığını belirler. Dolayısıyla sürdürülebilir bir kullanım sağlamasını etkiler. Yapım malzemesi sap kısmında da önem arz eder. Bunlarla birlikte kullanılan telin özellikleri de önemlidir. Gerginliği kolayca ayarlanabilmelidir. Teller, kendi titreşimi sonucunda ses meydana getirdiği için bir telli çalgının en kritik noktasıdır. Ayrıca telli çalgıların vurmalı ve yaylı olanları oldukları da bilinmektedir. Yaylı çalgılar bir yaya ihtiyaç duyduğu için yaylar tellerin üstünde kolay kaymalıdır. Piyano gibi vurmalı çalgılarda ise vuruş tahtası ve teller arasındaki mesafe vb. noktalara dikkat edilmelidir.
Bir üç telli çalgı alınırken dikkat edilmesi gereken bir diğer kritik nokta ise en temel işlevi olan sesidir. Birçok ses tonu, yüksekliği ve nota aralığı seçeneği bulunur. Yapılmak istenilen müzik türüne göre bunlar değişiklik gösterebileceği gibi müzik aletine göre de değişiklik gösterebilir. Örneğin 3 oktav ve daha fazlası bir nota aralığına sahip olan kanunda aşırı tiz veya boğuk sesler duymamalıdır. Bu tarz durumlar müziğin akışını bozabilir.
Her çalgıda olduğu gibi telli çalgıda da dikkat edilmesi gereken son nokta ihtiyaca uygunluğudur. Bu ihtiyaç da yapılacak müzik türüne ve bütçeye göre değişiklik gösterebilir. Bu yüzden bunları ne kadar kısa sürede net bir şekilde belirlerseniz doğru ve kullanışlı telli çalgıyı bulmak da bir o kadar kolay olur. Mesela müzik türü olarak caz yapmak istiyorsanız kalın ses veren dört telli çalgı olan çelloya bakabilirsiniz.
Devamını Gizle